Εθελοντές και σύλλογοι παράγουν πολιτισμό αφιλοκερδώς

ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΛΕΜΟΝΤΖΗ
Οι περισσότεροι Σύλλογοι στους σκοπούς ίδρυσης των αναφέρονται λίγο πολύ στα εξής : Διάσωση και διατήρηση της λαϊκής παράδοσης, εκμάθηση παραδοσιακών χορών, δημιουργία τμημάτων θεάτρου, ζωγραφικής, γυμναστικής. Επίσης οργάνωση χορευτικών εκδηλώσεων, καθώς και η ανταλλαγή πολιτιστικών ιδεών.
Η τελευταία δεκαετία ήταν η δεκαετία των αλλαγών. Αλλαγές τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στην ύπαιθρο.
Οι νέες τεχνολογίες στον τομέα επικοινωνίας (κινητή τηλεφωνία, το internet, κλπ) όπως ήταν φυσικό επηρέασαν και έφεραν και τους Συλλόγους μεταξύ τους ακόμα πιο κοντά.
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι ήταν οι μόνοι που με τις πολιτιστικές τους εκδηλώσεις μπόρεσαν και άμβλυναν πολλές αντιθέσεις. Οδήγησαν τον κόσμο στην συνύπαρξη και συνεργασία. Γιατί ο πολιτισμός ενώνει.
Η παγκοσμιοποίηση και όλες οι βαθιές αλλαγές σε διαφόρους τομείς που την ακολούθησαν και την ακολουθούν, επηρεάζουν και αλλάζουν τις πολιτιστικές ιδέες. Και εδώ φαίνεται ο ρόλος των πολιτιστικών φορέων που είναι οι θεματοφύλακες των παραδοσιακών αξιών. Παράγουν πολιτισμό, φυλάσσουν και μεταδίδουν την παράδοση. Είναι οι εκφραστές της τοπικής παράδοσης.
Είναι πλέον καιρός οι Πολιτιστικοί φορείς να θέσουν νέους στόχους. Η προσέλκυση όλο και περισσότερο νέων ανθρώπων είναι κάτι που απασχολεί όλους. Οι νέοι αρνούνται να συμμετέχουν γιατί σήμερα έχουν την δυνατότητα να επιλέγουν άλλους τρόπους επικοινωνίας.
Πιστεύω στην αυτονόητη προτεραιότητα της πολιτιστικής διαπαιδαγώγησης στην αναγκαιότητα της αναβάθμισης των χώρων που έχουν την έδρα τους οι φορείς, στην εγκαθίδρυση νέων θεσμών και στην αποκοματοποίηση εκεί που υπάρχει ακόμα. Οι πολιτιστικοί σύλλογοι πρέπει να οργανωθούν καλύτερα για να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις των καιρών μας.
Η παράδοση και η κουλτούρα των μικρών χωριών συνθλίβονται κάτω από την κυριαρχία των μητροπόλεων και κυρίως του βιομηχανοποιημένου πολιτισμού. Η ενασχόληση, λοιπόν, με το πολιτισμό σημαίνει ότι η μοίρα μας βρίσκεται στα δικά μας χέρια.
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι δεν χρηματοδοτούνται από το κράτος, σε αντίθεση με έναν κοινοτικό – δημοτικό ή δημόσιο οργανισμό όπου η εισροή κεφαλαίων από την Ε.Ε. και μέσα από διάφορα προγράμματα είναι μεγάλη.
Η οικονομική δυσπραγία οδηγεί τους συλλόγους να εκλιπαρούν για ένα «κομμάτι ψωμί», τους οδηγεί σε «ελεημοσύνη», δηλαδή να τους δοθεί κάτι για να πληρώσουν τα ενοίκιά τους, τα λειτουργικά τους έξοδα.
Με αυτό τον τρόπο αναπτύσσεται μία σχέση εξάρτησης μεταξύ πολιτιστικών συλλόγων και κοινότητας ή Δήμου. Εξαρτώνται από το ποιος Δήμαρχος είναι στην εξουσία, ποιος Αντιδήμαρχος είναι υπεύθυνος για τα πολιτιστικά, ώστε να τους πλησιάσουν αφήνοντας να εννοηθεί υπόσχεση για προσωπική διαφήμιση και εκλογική υποστήριξη.
Οι τοπικοί άρχοντες οφείλουν να προχωρήσουν στην εκπλήρωση αυτονόητων υποχρεώσεων πάνω σε ζητήματα πολιτιστικά και να ξεφύγουν από τις μέχρι τώρα περιορισμένες σχέσεις των χρηματοδοτήσεων μόνο των χορευτικών εκδηλώσεων, ή την βοήθεια να στηθεί ένα πανηγύρι όπως φαντάζει στο μυαλό κάποιων.
Άρα το συμπέρασμα που βγαίνει είναι: Να υπάρξει θεσμική κατοχύρωση της χρηματοδότησης τους ώστε ο κάθε σύλλογος να λειτουργεί αυτόνομα αλλά και να δέχεται με καλή διάθεση την στήριξη των φορέων του τόπου και όλοι μαζί να συμβάλλουν στην πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων και δράσεων που είναι πολύ σημαντικές για την κάθε περιοχή.
Η παραχώρηση από την πλευρά των δήμων ή των κοινοτήτων στους Φορείς – Συλλόγους ενός μόνιμου οικήματος ταυτόχρονα δημιουργεί: Εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, θεατρικές παραστάσεις, επιστημονικά συμπόσια, ελευθέρα μαθήματα, δημιουργία και διατήρηση λαογραφικού μουσείου και ένα σωρό πρωτοβουλίες κι εκδηλώσεις που τώρα είναι μόνο στο δρόμο της σκέψης λόγω της ελλείψεις στέγης στα δύο τρίτα του συνόλου των συλλόγων. Η τάση για έρευνα, ο ενθουσιασμός, οι ευαισθησίες, το μεράκι, η ανθρώπινη επικοινωνία θα βρουν το μόνιμο καταφύγιο τους, θα περάσουν σε όλους μας και θα αναπτυχθούν.
Οφείλουμε όλοι μας, μα περισσότερο οφείλουν οι τοπικοί άρχοντες και η πολιτεία, όπως ζητάμε για τον εαυτό μας ένα καλό σπίτι, έτσι κι εσείς οφείλετε να τους δώσετε τα πρώτα εφόδια. Ένα σωστό πολιτιστικό κέντρο. Δηλαδή το σπίτι τους.
Ένας Καβαλιώτικος πολιτιστικός σύλλογος με μακρά πορεία και έντονη δράση είναι αυτός που αναφέρεται παρακάτω.
Ο Πολιτιστικός και Καλλιτεχνικός Σύλλογος Γυναικών Ζωγράφων Καβάλας, ο οποίος ιδρύθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1996. Σκοπός του συλλόγου, σύμφωνα με το καταστατικό του: η ανύψωση του πνευματικού, μορφωτικού, ηθικού και πολιτιστικού επιπέδου των μελών του, η συμβολή της γυναίκας στη πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης, η προώθηση της γυναίκας στο χώρο της τέχνης κλπ.. Προς επίτευξη των ανωτέρω διοργανώνονται ετησίως από την ίδρυση του συλλόγου μέχρι και σήμερα εκθέσεις ζωγραφικής και άλλων καλλιτεχνικών δημιουργημάτων τόσο στην Καβάλα όσο και σε άλλες περιοχές, καθώς και διαγωνισμοί ζωγραφικής για παιδιά δημοτικών σχολείων του νομού Καβάλας.
Δραστηριότητες:
1998 & 1999 Ο Σύλλογος διοργανώνει 10ήμερα πολιτιστικά φεστιβάλ στο φουαγιέ και το αμφιθέατρο της Νομαρχίας Καβάλας με ποικίλο περιεχόμενο. Ενδεικτικά αναφέρονται : έκθεση ζωγραφικής, παραδοσιακής ενδυμασίας, λογοτεχνική βραδιά, θεατρική παράσταση, κλπ…
1999 Ο Σύλλογος συμμετέχει στα “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” με έκθεση ζωγραφικής που είχε θέμα “Η Καβάλα του χθές και του σήμερα”.
1999 Ο Σύλλογος συμμετέχει στις εορτές του Δήμου Καβάλας στο Χαλκερό Καβάλας για την Καθαρή Δευτέρα, με έργα ζωγραφικής που απεικόνιζαν αρχαίες παραστάσεις.
2000 έως 2012 Ο Σύλλογος διοργανώνει εκθέσεις ζωγραφικής και καλλιτεχνικών δημιουργημάτων.
2013 έως 2024 Ο Σύλλογος μετά την ίδρυση της θεατρικής ομάδας “Ήθος Ποιώ” παρουσιάζει παράλληλα με τις εκθέσεις ζωγραφικής που διοργανώνει, θεατρικές παραστάσεις και δρώμενα στον χώρο της έκθεσης.
Η μόνιμη θεατρική ομάδα «Ήθος Ποιώ», με ηνίοχο της Κίκα Οβαλιάδου, ανεβάζει μια θεατρική παράσταση ή δρώμενο κάθε χρόνο, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό & Καλλιτεχνικό Σύλλογο Γυναικών Ζωγράφων Καβάλας.
Φέτος ανέβασε στις 5 Απριλίου την παράσταση «Άνω κάτω…» σε σενάριο και σκηνοθεσία Κίκας Οβαλιάδου. Το έργο είναι κωμωδία και αποτελείται από οκτώ σκετς 1. Ο γαμπρός, 2. Στο αεροπλάνο, 3. Κριτικός εστιατορίου, 4. Οι κουτσομπόλες, 5. Ο κουφός στο γιατρό, 6. Οι κουμπάρες, 7. Το προξενιό, 8. Η δεσποτική σύζυγος.
Πήραν μέρος με αλφαβητική σειρά οι: Λιάνα Αγοραστού, Θανάσης Ασβεστάς, Μαρία Ασλανίδου, Δέσποινα Βαϊκούση, Θανάσης Βερνέζης, Ελένη Βλαχάκη, Μαριέλλα Κωνσταντινίδου, Μανώλης Νάτσιος, Κίκα Οβαλιάδου, Εύα Πασχάλη.
Στον ήχο ήταν ο Βασίλης Αναστασιάδης.
Παρακολούθησα την παράσταση στην αίθουσα εκδηλώσεων της Μεγάλης Λέσχης. Πυκνό ακροατήριο και μια ευφρόσυνη ώρα, προσφορά του ανωτέρω συλλόγου. Έξυπνα κείμενα, ωραία παρουσίαση, ευρηματική σκηνοθεσία, πολύ καλές αποδόσεις από τους ερασιτέχνες ηθοποιούς της ομάδας. Συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές.
Η παράσταση θα ανέβει πάλι στις 18 Μαΐου στο αμφιθέατρο Παπαχρηστίδη στην Ελευθερούπολη. Αξίζει να τη δείτε.
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ